در نظر هيچ خردمندى ترديد پذير نيست كه شرف و برترى هر چيزى بسته بفايده و نتيجه آن چيز است. بنابراين قاعده : در ميان موضوع هاى تاريخى نخستين امرى كه ميتواند متضمن مهمترين فوايد و نتايج باشد موضوعى است كه دين الهى بر آن پايه گذارى شده و كيش و آئينى بر اساس آن استوار گشته و قوائم و استوانه هاى مذهبى بر آن نصب شده باشد .بهمين جهت است كه پيشوايان تاريخ در ثبت مبادى و تعاليم اديان فداكارى نموده و وقايع تابعه و شئون مربوطه بان از قبيل - كيفيت پيدايش و نحوه دعوت و مبارزات و حكومات و ساير تشكيلات مترتبه به آنرا كه روزگاران دراز و قرنهاى متمادى بر آن گذشته همه را ثبت و قيد نموده اند.
سنه الله فى الذين خلوا و لن تجد لسنه الله تبديلا.
اينك بذكر و خصوصيات مورخينى كه واقعه غديرخم را در آثار و كتب تاريخى خود ثبت نموده اند مبادرت ميشود :
نام مورخ، تاريخ فوت او، نام كتاب او
1 - بلاذرى، 279هجرى، انساب الاشراف
2 - ابن قتيبه، 276 هجري، " المعارف " و الامامه و السياسه "
3 - طبرى، 310 هجري، كتابى در خصوص اين موضوع نوشته
4 - ابن زولاق ليثى مصرى، 278 هجري، در تاليف خود
5 - خطيب بغدادى، 463 هجري، در تاريخ خود
6 - ابن عبد البر، 464 هجري، الاستيعاب
7 - شهرستانى، 548 هجري، الملل و النحل
8 - ابن عساكر، 571 هجري، تاريخ شام
9 - ياقوت حموى، 626 هجري، جلد 18 معجم الادباء صفحه 84 چاپ اخير
10 - ابن اثير، 630 هجري، اسد الغابه
11- ابن ابى الحديد، 656 هجري، شرح نهج البلاغه
12 - ابن خلكان، 582 هجري، وفيات الاعيان
13 - يافعى، 768 هجري، مرآت الجنان
14 - ابن الشيخ البلوى، حدود 605، در " الف باء "
15 - ابن كثير شامى، 774 هجري، البدايه و النهايه
16 - ابن خلدون، 808 هجري، در مقدمه تاريخ خود
17 - شمس الدين ذهبى، 748 هجري، تذكره الحفاظ
18 - نويرى، حدود 833 هجري، نهايه الارب فى فنون الادب
19 - ابن حجر عسقلانى، 852 هجري، " الاصابه " و " تهذيب التهذيب "
20 - ابن صباغ مالكى، 855 هجري، الفصول المهمه
21 - مقريزى، 845 هجري، الخطط
22 - جلال الدين سيوطى، 911 هجري، در كتب متعدده
23 - قرمانى دمشقى، 1019 هجري، اخبار الدول
24 - نور الدين حلبى، 1044 هجري، السيره الحلبيه
و غير اينها از مشاهير فن تاريخ
همچنین آن جمله از محدثين بزرگ كه واقعه غدير خم را حديث نموده اند :
1 - پيشواى مذهب شافعى - ابو عبد الله محمد بن ادريس شافعى "وفات 204" - طبق مذكور در " النهايه " ابن اثير
2 - پيشواى مذهب حنبلى - احمد بن حنبل "متوفى 241" در "مسند" و "مناقب"
3 - ابن ماجه "متوفى 273" در "سنن"
4 - ترمذى "متوفى 279" در "صحيح" خود
5 - نسائى "متوفى 303" در "خصايص"
6 - ابويعلى موصلى "متوفى 307" در "مسند" خود
7 - بغوى "متوفى 317" در "مصابيح السنه"
8 - دولابى "متوفى 320" در "الكنى و الاسماء"
9 - طحاوى "متوفى 321" در "مشكل الاثار"
10 - حاكم "متوفى 405" در "مستدرك"
11 - ابن المغازلى شافعى "متوفى 483" در "مناقب"
12 - ابن منده اصفهانى "متوفى 512" در تاليف خود بطرق متعدده
13 - خطيب خوارزمى "متوفى 568" در "مناقب" و در "مقتل ابى عبد الله الحسين عليه السلام"
14 - گنجى "متوفى 658" در "كفايت الطالب"
15 - محب الدين طبرى "متوفى 694" در "الرياض النضره" و "ذخاير العقبى"
16- حموينى "متوفى 722" در "فرايد السمطين"
17 - ذهبى "متوفى 748" در "تلخيص"
18 - هيثمى "متوفى 807" در "مجمع الزوايد"
19 - جزرى "متوفى 830" در "اسنى المطالب"
20 - ابو العباس قسطلانى "متوفى 923" در "المواهب اللدنيه"
21 - متقى هندى "متوفى 975" در "كنز العمال"
22 - هروى قارى "متوفى 1014" در "المرقاه فى شرح المشكات"
23 - تاج الدين مناوى متوفى 1031" در "كنوز الحقايق فى حديث خير الخلايق" و "فيض القدير"
24 - شيخانى قادرى - در "الصراط السوى فى مناقب آل النبى صلى الله عليه و آله"
25 - باكثير مكى "متوفى 1047" در "وسيله المال فى مناقب الال"
26 - ابو عبد الله زرقانى مالكى "متوفى 1122" در "شرح المواهب"
27 - ابن حمزه دمشقى حنفى در "البيان و التعريف"
- و غير اينها از محدثين –
آياتى از قرآن كريم كه در مورد اين قضيه نازل شده در برابر ديدگان مفسر نمايان ميشود و بر مفسر لازم و واجب است كه آنچه از مصدر وحى درباره نزول آن آيات و تفسير آن رسيده بيان كند، و روا نميداند كه كار او نارسا و كوشش او ناقص باشد. : اينك قسمتى از مفسرين بنام كه در تفسير خود بذكر اين واقعه پرداخته اند :
1 - طبرى "متوفاى سال 310" در تفسير خود
2- ثعلبى "متوفاى سال 427 - يا - 437" در تفسير خود
3 - واحدى "متوفاى سال 468" در " اسباب النزول "
4 - ابو محمد بغوى "متوفاى سال 516"
5 - قرطبى "متوفاى سال 567" در تفسير خود
6 - فخر رازى "متوفاى سال 606" در تفسير كبير
7 - قاضى بيضاوى "متوفاى سال 685" در تفسيرش
8 - ابن كثير شامى "متوفاى سال 774" در تفسيرش
9 - نيشابورى "متوفاى در قرن هشتم" در تفسيرش
10 - جلال الدين سيوطى متوفاى سال 911 در تفسيرش
11 - ابو السعود العمادى "متوفاى سال 972"
12 - خطيب شرمينى "متوفاى سال 977"
13 - قاضى شوكانى "متوفاى سال 1173"
14 - آلوسى بغدادى "متوفاى در سال 1270" در تفسيرش
- و غير اينها از مفسرين-
و اما علماء علم كلام - در مورد اقامه دليل و برهان در هر يك از مسائل كلام - وقتى كه بموضوع امامت ميرسند : براى غلبه بر مدعى و يا بمنظور نقل دليل و برهان طرف خود ناگزيرند كه متعرض واقعه غدير خم شوند - هر چند كه در عين اين اقدام بزعم خود در چگونگى دلالت حديث مزبور بمناقشه پردازند. اينك جمله از متكلمين بنام كه در كتب خود بذكر واقعه غديرخم پرداخته اند :
1 - قاضى ابوبكر باقلانى بصرى "متوفى 403" در "التمهيد"
2 - قاضى عبد الرحمن ايجى شافعى "متوفى 756" در "المواقف"
3 - سيد شريف جرجانى "متوفى 816" در "شرح المواقف"
4 - بيضاوى "متوفى 685" در "طوالع الانوار" 5 - شمس الدين اصفهانى در "مطالع الانظار"
6 - تفتازانى "متوفى 792" در "شرح المقاصد"
7 - قوشچى - المولى علاء الدين "متوفى 879" در "شرح تجريد"
منبع: کتاب بزرگ الغدیر علامه امینی رحمه الله علیه
نظرات شما عزیزان:
نوشته شده توسط مجتبی علیپور |
لينک ثابت
|برچسب:,|
تبادل
لینک هوشمند
<-PollName->
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت: